Από την δικαιολογία “καλός ο σοσιαλισμός, αλλά όχι τώρα” φτάσαμε αισίως στο δόγμα “καλός μόνο ο σοσιαλισμός του Μίλτον Φρίντμαν”. Για μία ακόμη φορά, το ΠΑΣΟΚ, ως κρεατομηχανή ιδεών, πολιτικής και ανθρώπων, επιχειρεί να επιβιώσει αγκαλιάζοντας το πιο συντηρητικό και αντιδραστικό στρατόπεδο της άλλης πλευράς.
Τα πουλέν της επόμενης ημέρας, μετά την αναχώρηση του Γιώργου Παπανδρέου στους τεταρτοδρομικούς παραδείσους της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, απαρτίζονται από έναν εγωμανή ψυχάκια, έναν κρυφοναζί και μία γκρούπι της “Σχολής του Σικάγο”. Αν και οι δύο πρώτοι συγκέντρωσαν τα βέλη της δημοσιότητας τις τελευταίες ημέρες, λίγο θα πρέπει να μας ενδιαφέρουν πλέον ο “αδιάβαστος Μιχάλης” και ο “μακελάρης Ανδρέας”. Τα υπερβολικά “Εγώ” τούς βυθίζουν ταχύτατα στο βούρκο της πλήρους ανυποληψίας, με τις αλλεπάλληλες αξιοθρήνητες δηλώσεις τους σε ρόλο κοτρόνας δεμένης με αλυσίδα στον αστράγαλό τους. Σε αυτήν τη φάση, έχω την αίσθηση ότι θα πρέπει να προσέξουμε την Αννούλα μας. Κι αυτή προδομένη συχνά από την εξόφθαλμη εξουσιομανία της, καταφέρνει να παραμένει λίγο περισσότερο στο περιθώριο και όσο πρέπει πιο συγκρατημένη ώστε να μην καίγεται… ολοκληρωτικά. Ένας λόγος παραπάνω, καθώς αυτή η άκρως λαϊκίστικη καρικατούρα της Θάτσερ, καταφέρνει να διατηρεί προνομιακή θέση ως συζητητής με την ευρύτερη αριστερά, άρα και να καλύπτει -στην επιφάνεια- το ακροδεξιό (από πλευράς οικονομικού μοντέλου) προφίλ της.
Λαϊκορυθμισμός, εκ του λαϊκισμός και μεταρρυθμισμός
Το πιο πρόσφατο κατόρθωμα της υπουργού φωτοτυπίας, μετά την περιβόητη “παρέμβαση των τριών”, ακούει στο όνομα “ευελφάλεια” ή, αν προτιμάτε, το νεολογισμό flexicurity (flexibility & security) επί το ελληνικότερον. Δεν είναι δα η πρώτη φορά που η κ. Διαμαντοπούλου εμφανίζει τυπικά συμπλεγματα αρχοντοχωριατισμού. Ούτε είναι η πρώτη Ελληνίδα πολιτικός που θεωρεί εαυτόν πολύ “λαρτζ” για να χωρέσει σε μία μικροσκοπική γωνιά των Βαλκανίων. Πέρα όμως από τις ενδιαφέρουσες μεν, αποπροσανατολιστικές δε, ψυχολογικές παραμέτρους της παρέμβασης Διαμαντοπούλου στην εκδήλωση “Για την Ελλάδα τώρα” (χωρίς, το “γαμώτο”), υπάρχει η πολιτική ουσία.Όπως θα έχετε ενδεχομένως παρατηρήσει, όταν ένα κυβερνητικό στέλεχος στριμωχτεί άσχημα για τις πολιτικές της τελευταίας διετίας, κατατρέχει πάντα στο ίδιο καταφύγιο: τον αντιλαϊκισμό. Με λίγα λόγια, όποιος φέρνει αντίρρηση σε οποιαδήποτε άποψη υπουργού (από το μνημόνιο, έως την αγαπημένη του ομάδα) έχει κίνητρα λαϊκιστικά. Δεν έχει σημασία η αντίθετη άποψη, όποια κι αν είναι αυτή. Σημασία έχει ότι εκφράζεται για να “γοητεύσει τα πλήθη”. Κατανοητή μεν η πλουσιότατη εμπειρία σε θέματα λαϊκισμού από τους υπηρετούντες το κόμμα του “λεφτά υπάρχουν”, αλλά η εμμονή τους έχει συχνά φαιδρότατα αποτελέσματα.
Έτσι λοιπόν και η Άννα Διαμαντοπούλου, πολύ απλά, κατανοητά και εκσυγχρονιστικά, εξηγεί το λόγο που η δημοκρατία, την οποίο υποτίθεται υπηρετεί, είναι καλή μόνο όταν έχει εξασφαλισμένο αποτέλεσμα. Αν όχι, τότε υπηρετεί το λαϊκισμό και οφείλει να αυτοκαταργηθεί.
«Λίγες μέρες μετά τη συγκρότηση (της κυβέρνησης Παπαδήμου), διατύπωσα την άποψη ότι αυτή η Κυβέρνηση πρέπει τώρα, για την Ελλάδα τώρα, να πάρει χαρακτηριστικά εθνικής σωτηρίας. Χωρίς χρονικούς προσδιορισμούς, με δυνατότητα ανασχηματισμού, με συμμετοχή λίγων πολιτικών και τους άριστους των Ελλήνων. Μάλιστα είπα ότι οι πολιτικοί που θα συμμετέχουν, θα πρέπει να δηλώσουν ότι δεν θα κατέβουν στις επόμενες εκλογές»Και για να μην υπάρξει η παραμικρή αμφιβολία για το τι εννοεί, συμπληρώνει:
«Εκλογές γρήγορα κατά την εκτίμησή μου, σε ένα σύντομο χρονικό διάστημα, θα είναι μια πρόσκαιρη νίκη του λαϊκισμού».Ρίχνοντας μία ματιά στο λεξικό Τριανταφυλλίδη, στο λήμμα “χούντα” διαβάζει κανείς:
χούντα η [xúnda] : ομάδα (συνήθως στρατιωτική) που καταλαμβάνει βίαια την πολιτική εξουσία και που τη διατηρεί με καταπιεστικά και τρομοκρατικά μέσα.
Έχουμε άραγε λογικό άλμα, όταν κάποιου, που γνωρίζει τα πολύ πρόσφατα γεγονότα στη χώρα μας, πάει το μυαλό του στον… Τριανταφυλλίδη; Υπάρχει άραγε καταπίεση στην Ελλάδα; Καταστολή; Μήπως τρομοκρατία, ή έστω τρομοκρατικά διλήμματα; Είναι μήπως πολύ λαϊκίστικος ο συνειρμός;
Ας είναι. Η Άννα μας τον αντιπαρέρχεται διότι πάνω από όλα σιχαίνεται το λαϊκισμό. Γι’ αυτό και λίγο αργότερα απάντησε στον ισχυρισμό του Στέφανου Μάνου ότι αποτελεί η ίδια μέρος του προβλήματος, χωρίς το παραμικρό ίχνος λαϊκισμού:
«Είμαι γεννημένη σε ένα ορυχείο και δουλεύω από τα 17 μου χρόνια»Η κυρία Διαμαντοπούλου, στη συνέχεια, επαναλαμβάνει ένα ακόμη πάγιο επιχείρημα του ΠΑΣΟΚ, που θέλει τον Γιώργο Παπανδρέου σε ρόλο Χαρ. Τρικούπη και την αντιπολίτευση σε ρόλο Δηλιγιάννη (σ.σ. χωρίς να έχει άδικο σε ό,τι αφορά τη ΝΔ και την ακροδεξιά για να είμαι ειλικρινής). Βέβαια, το ότι -χάρην ιστορικής ακρίβειας- ο προεκλογικός λόγος του ΠΑΣΟΚ είναι βγαλμένος από τη μεγάλη σχολή Δηλιγιάννηδων αυτού του τόπου, είναι μία μικρή λεπτομέρεια που οι ευέλπιδες πρόεδροι του Σοσιαλιστικού Κινήματος θέλουν να ξεχνούν. Άλλωστε, η κ. Διαμαντοπούλου έχει στηλιτεύσει σφοδρά το “λεφτά υπάρχουν”. Σφοδρότατα μάλιστα… προ ολίγων εβδομάδων. Αλλά αυτό, το τελευταίο, είναι μία ακόμη μικρή λεπτομέρεια.
Η υπουργός εκσυγχρονισμού, προόδου και αντιλαϊκισμού, είναι άλλωστε για μία ακόμη φορά σαφής… για το μέλλον:
«Ξέρουμε πολύ καλά εμείς που υπηρετήσαμε την πολιτική ότι δεν μπορούμε να ξαναπάμε στις εκλογές με ψέματα».Είναι σαφές, ότι και “ξέρει” ότι είπε ψέματα και δεν πρέπει “ξανά” να πει ψέματα. Το παρελθόν δεν έχει σημασία σήμερα. Πάντα υπάρχει η πρώτη φορά. Καμιά φορά. Κάποια φορά. Το διευκρίνισαν και οι 18 (της “αριστεράς της ευθύνης”) όταν οργάνωναν τη μάζωξη στην Παλαιά Βουλή, ότι οι καλοί και υπεύθυνοι πολίτες είναι οι λωτοφάγοι πολίτες:
«Σε τέτοιες στιγμές δεν είναι ώρα για απολογισμούς ούτε για απόδοση ευθυνών. Φρονούμε, αντίθετα, ότι πρέπει να βλέπουμε μπροστά».Να δεις που, για τους 18, ούτε αύριο, ούτε μεθαύριο, ούτε σε ένα μήνα, ούτε σε ένα χρόνο, ούτε σε μία δεκαετία, θα έρθει η στιγμή της απόδοσης ευθυνών. Τουλάχιστον έτσι ελπίζουν…
Αναφυλαξικιούριτι
Η αναφυλακτική στο λαϊκισμό Άννα Διαμαντοπούλου, επανέφερε στην επιφάνεια το δεξιότατο εφεύρημα του flexicurity, δηλαδή της ευελιξίας (για τον εργοδότη) και ασφάλειας (πάλι για τον εργοδότη), ως αντίδοτο στα υπερβολικά προνόμια του δυτικού εργάτη. Όπως κάθε σοσιαλδημοκράτης που σέβεται τον εαυτό του (και το παρελθόν της σοσιαλδημοκρατίας), όφειλε να κάνει παραπομπή στο “σκανδιναβικό μοντέλο”. Αυτή δηλαδή την περίπτωση λειτουργικού (ως πρόσφατα) κοινωνικού κράτους, που χτίστηκε κάτω από την πίεση του αντίπαλου σοβιετικού δέους.
«Υπήρξα από αυτούς που την υποστήριξαν με πάθος, με πολύ προσωπικό κόστος και παρουσίασα την πρόταση μου για την “ευελφάλεια“, δηλαδή για την ευελιξία και ασφάλεια στον εργασιακό τομέα. Σε πολλές χώρες υπάρχει ευελιξία. Στις Σκανδιναβικές χώρες και στις προηγμένες κοινωνίες υπάρχει ευελιξία και ασφάλεια, δηλαδή συνεννόηση μεταξύ του εργοδότη και του εργαζόμενου. Η “ευελφάλεια” δηλαδή η ευελιξία και η ασφάλεια, είναι και τώρα η λύση. Και βεβαίως δεν μπορεί να συνεχίσουμε απλά με τη λογική των κλαδικών και ομοιοεπαγγελματικών συμβάσεων. Δεν μπορεί ο εργαζόμενος να είναι αδιάφορος για το τι συμβαίνει στην επιχείρησή του, δεν μπορεί να μην πάμε στη λογική των επιχειρησιακών συμβάσεων και στη συνεννόηση πια ανάμεσα στον εργοδότη και στον εργαζόμενο».
Ως γνήσια σοσιαλδημοκράτισα, η Άννα πιστεύει στην ισότητα όλων μας. Εργοδότη και εργαζόμενου. Μην πάει ο νους σας στην συνδιαχείριση, ούτε συνεκμετάλλευση, ούτε καν τη ισοκατανομή κερδών. Αυτά είναι σκέτα-νέτα σοσιαλιστικά πράγματα. Απλώς στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, ο εργαζόμενος από τη μία πλευρά και ο εργοδότης από την άλλη, θα κάθονται σε ίδιες καρέκλες.
Παράκληση θερμή, θερμότατη: παρακαλούνται οι σοσιαλδημοκρατούντες ιδεοληπτικοί του flexicurity να σταματήσουν να περιφέρουν το “δανικό μοντέλο” ως άλλοι ΓΑΠ της “Δαν(ε)ίας του Νότου”, διότι το θεωρητικό αυτό μοντελάκι για να λειτουργήσει στοιχειωδώς προαπαιτεί πανίσχυρο κοινωνικό κράτος και εξασφαλισμένο βασικό εισόδημα. Ειδάλλως, το πρόθεμα “flexi-” μετατρέπεται σε ζεστό και αναζωογονητικό… κλύσμα.
Μ’ αυτά και μ’ αυτά καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι η Άννα των κουπονιών (σ.σ. όσοι έχουν διαβάσει το “Δόγμα του Σοκ” γνωρίζουν), προφανώς διάβαζε Φρίντμαν κάτω από το φως των κεριών στο ορυχείο όπου γεννήθηκε. Απόδειξη;
«…μια ιδεοληψία η οποία είναι από το χώρο της Νέας Δημοκρατίας μέχρι το χώρο της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς και είναι η ταύτιση του δημοσίου συμφέροντος με τη δημόσια Υπηρεσία και το δημόσιο υπάλληλο. Το δημόσιο αγαθό και αυτό είναι μια πολύ ουσιαστική αλλαγή που πρέπει να μας διαπεράσει, το κράτος και η πολιτεία έχει την υποχρέωση να προσφέρει το δημόσιο αγαθό.Μαθαίνουμε από την γνήσια εκφραστή της σοσιαλδημοκρατικής κεντροαριστεράς ότι τα δημόσια αγαθά δεν είναι ανάγκη να είναι δημόσια. Ότι η «παραγωγή» τους μπορεί να είναι και ιδιωτική. Αρκεί να υπάρχουν οι «προδιαγραφές». Σαν κι εκείνες που εξασφάλισαν το “ευέλικτο” ηλεκτρικό ρεύμα στους 200.000 καταναλωτές της Hellas Power και έναν “ασφαλή” λογαριασμό Ελβετίας για τα 120 εκατομμυριάκια του ιδιώτη “παραγωγού δημόσιου αγαθού”. Άτιμε Μέρφι, τι ξεκαρδιστικές συμπτώσεις είναι αυτές που επιφυλάσσεις στις δυνάμεις του “μεταρρυθμισμού”;
Δεν χρειάζεται να το δίνει υποχρεωτικά μέσω του δημόσιου τομέα, πρέπει να δίνει το δημόσιο αγαθό με το κόστος που απαιτεί κάθε εποχή, αλλά ο δημόσιος και ο ιδιωτικός τομέας με προδιαγραφές θα μπορούν να το παράγουν. Αυτό είναι ένα οριζόντιο θέμα και αφορά: τις μεταφορές, την παιδεία, την υγεία, όλα τα δημόσια αγαθά και τον τρόπο που παράγονται μέχρι σήμερα»
Άλλη μία μικρή λεπτομέρεια: Η παροχή δημόσιων αγαθών μέσω της ιδιωτικής πρωτοβουλίας αποτελεί το θεμέλιο της Φριντμανικής σχολής και τη βασική αιτία κατάρρευσης του υποτυπώδους κοινωνικού κράτους, αλλά και εκτόξευσης των ανισοτήτων, στις ΗΠΑ, κατά τις δύο τελευταίες δεκαετίες.
Κορυφαία στιγμή της οραματίστριας του 2020, η παρατήρηση ότι η “ιδεοληψία” πως τα δημόσια αγαθά ανήκουν στη… δημόσια σφαίρα, εκφράζει, εκτός της Αριστεράς, και τη Δεξιά στη χώρα μας. Το έχω ξαναπεί: το πρώτο πράγμα που βιάζουν οι σοσιαλδημοκράτες, δεν είναι ούτε ο σοσιαλισμός, ούτε όμως η δημοκρατία. Είναι η απλή λογική.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου